Mimo wielu sprzecznych opinii bezpieczeństwo na drogach zależy w głównej mierze od samych kierowców. Ściślej rzecz ujmując od stylu ich jazdy. Bardzo często wypadki powodują kierowcy prowadzący agresywnie, nie dostosowujący prędkości do warunków jazdy, nerwowo reagujący na sytuacje na drodze. Inną przyczyną wypadków może być faktyczny brak umiejętności prowadzenia samochodu oraz nieznajomość przepisów ruchu drogowego. Kierowca świadomy tego, że samochód jest tylko środkiem transportu służącym mu do bezpiecznego dotarcia do punktu docelowego może jednak w znaczący sposób zredukować ryzyko spowodowania a także uczestniczenia w wypadku drogowym. Jak?
Stosując technikę zwaną „jazda defensywna”. Jak sama nazwa wskazuje jest to zupełne przeciwieństwo jazdy ofensywnej, agresywnej. Jazda defensywna promuje spokój (nie mylić z powolnością czy flegmatyzmem) w zachowaniach na drodze. W wielu krajach tego typu sposób prowadzenia samochodu jest obowiązującą normą a wręcz jest nakazany w przypadku kierowców firmowych.
Główną ideą jazdy defensywnej jest świadome unikanie ryzyka na drodze. Być może wiele z zasad poniżej przedstawionych możemy uznać za przesadę, jednak naprawdę nigdy nie wiadomo co może być przyczyną ew. wypadku. Może to być nawet coś z pozoru błahego jak np. nieprawidłowe ciśnienie w oponach. Z techniką jazdy defensywnej wiąże się bardzo wiele zasad, które wielu z nas stosuje nawet nie zdając sobie sprawy z tego, że ma to własną nazwę. Poniżej podamy kilka zasad, które są podstawą jazdy defensywnej – oczywiście lista nie jest zamknięta i możemy sami dodawać kolejne pozycje zgodnie z własnymi spostrzeżeniami na drodze.
Jazda defensywna zaczyna się już... przed rozpoczęciem jazdy. Ba... nawet kupując samochód możesz poprawić swoje bezpieczeństwo wybierając kolory bardziej widoczne na drodze. Przewidujący kierowca zawsze (chociaż wizualnie a okresowo także używając ciśnieniomierza) sprawdzi ciśnienie w oponach. Przed dłuższą podróżą warto także sprawdzić poziomy płynów eksploatacyjnych – nagły brak nawet płynu do spryskiwaczy może okazać się niebezpieczny. Bardzo ważne jest utrzymywanie w czystości szyb, kloszy reflektorów oraz całego oświetlenia pojazdu. Przyciemniane szyby, „dyndające” pod lusterkiem elementy oraz wszystko co zmniejsza nam pole widzenia także jest czymś niezgodnym z filozofią jazdy defensywnej.
Ustawienie lusterek i ustalenie optymalnej pozycji jazdy powinno być obowiązkową czynnością po zajęciu miejsca w samochodzie, którym wcześniej prowadził ktoś inny. Zapnij pasy bezpieczeństwa i sprawdź czy zrobili to inni pasażerowie pojazdu. Ruszając zawsze zasygnalizuj to innym kierowcom oraz upewnij się, że możesz to zrobić nie powodując zagrożenia w ruchu innych pojazdów.
Podczas jazdy używaj świateł całą dobę (zwłaszcza gdy świeci ostre słońce). Bardzo ważne jest zachowanie właściwego odstępu od pojazdu jadącego przed Tobą. Zyskujesz na tym lepszą widoczność oraz w sytuacji awaryjnej możliwość uniknięcia niebezpieczeństwa. Gdy widzisz, że za Tobą jedzie kierowca nie stosujący tej zasady ułatw mu wyprzedzenie Ciebie a nawet zjedź na pobocze. Jeźdź tak, aby kierowcy innych pojazdów zawsze Cię widzieli (unikaj długiego przebywania w „martwych punktach” pola widzenia innych kierowców).
Zawsze ostrzegaj innych kierowców o niebezpieczeństwie (np. gdy dojeżdżasz do zatoru na drodze włącz światła awaryjne do czasu aż nie dojedzie do Ciebie kolejny pojazd – stosuj to zwłaszcza na autostradach, ale także we mgle czy w silnym deszczu).
Jedne z ważniejszych zasad jazdy defensywnej wynikają z zasady ograniczonego zaufania. Może nie brzmi to dobrze, ale każdego uczestnika ruchu traktuj jak potencjalne niebezpieczeństwo – nie ufaj na 100% sygnalizacji innych pojazdów, przewiduj co mogą zrobić inni kierowcy, ale bądź także przygotowany na to, że zrobią zupełnie co innego. Zawsze zapewnij sobie drogę ucieczki (czy to na drugi pas ruchu czy na pobocze). Unikaj zjeżdżania na pobocze celem umożliwienia innym kierowcom wyprzedzania Ciebie jeżeli nie jesteś w 100% pewien że nie ograniczasz w ten sposób swojego bezpieczeństwa. Robienie tego w nocy czy przy dużym ruchu jest naprawdę ryzykowne.
Unikaj dłuższej jazdy w pobliżu dużych pojazdów. Gdy masz stanąć na czerwonym świetle i masz do wyboru stanąć za ciężarówką lub samochodem osobowym wybierz drugą opcję. Gdy stajesz na światłach i wiesz, że za Tobą jedzie ciężarówka kontroluj jej zachowanie.
Gdy masz skręcić w lewo oczekując na możliwość wykonania manewru trzymaj kierownicę prosto – jeżeli ktoś uderzy w tył Twojego auta nie wepchnie Cię pod nadjeżdżający z naprzeciwka samochód.
Gdy widzisz „podejrzany” pojazd, który np. Wygląda jakby dopiero co wyjechał ze złomu lub jego kierowca wykonuje podejrzane manewry trzymaj się od niego jak najdalej.
Unikaj nerwów na drodze – nie prowokuj innych kierowców do agresywnej jazdy. Sam nie daj się prowokować. Gdy ruszasz (np. na skrzyżowaniu) rób to zdecydowanie i w miarę możliwości szybko osiągaj maksymalną dozwoloną prędkość. Do skrzyżowania dojeżdżaj powoli (aby inni kierowcy nie mieli wątpliwości, że się zatrzymasz). Gdy wszyscy czekają w korku nie próbuj go omijać (chyba, że np. jedziesz z chorą osobą do szpitala – najczęściej jednak nie śpieszysz się bardziej niż inni).
Bądź uprzejmy na drodze – gdy masz możliwość bezproblemowego wpuszczenia innego samochodu z drogi podporządkowanej w dużym ruchu zrób to, zatrzymuj się (ale nie nagle) przed przejściem dla pieszych aby ich przepuścić.
Podczas jazdy nie rób nic co ci w niej przeszkadza. Nie rozmawiaj przez telefon trzymając go w ręce, nie przebieraj się. Jeżeli przeszkadza ci rozmowa - nie rozmawiaj.
Powyższa lista oczywiście nie jest pełna – jeżeli masz coś do dodania podziel się tym w komentarzu. Zasady defensywnej jazdy bez wątpienia uczynią naszą jazdę bezpieczną i pozwolą nam pewniej i równie szybko dojechać do punktu docelowego.